De dood van Sanda Dia: Wat er gebeurde tijdens de fatale studentendoop?
Sanda Dia uit Edegem, in de provincie Antwerpen, was 20 jaar oud. Hij was de zoon van een Senegalese vader en een Belgische moeder. Sanda was een derdejaarsstudent aan de KU Leuven, waar hij al twee jaar ingenieurswetenschappen studeerde. Hij wilde zich aansluiten bij de studentenclub Reuzegom, waar veel jongens lid van worden die later net als hun ouders advocaat, rechter of politicus worden. Door zich bij de club aan te sluiten, hoopte hij een netwerk te vinden dat hem zou helpen in zijn carrière.
Voorafgaand aan het lidmaatschap moest Dia, samen met twee andere nieuwelingen, een doopritueel ondergaan. Het ritueel vond plaats op dinsdag 4 en woensdag 5 december 2018.
4 december 2018
– Ze kregen de opdracht om rozen te verkopen in de binnenstad van Leuven.
– Schachten die niet snel genoeg verkochten, werden gestraft met vettig en vies eten, zoals melk met brokken, een vetbol voor de vogels, een pot met garnalen in een onbestemde bruine brij en een blik Gordon’s met visolie.
– Na het rozen verkopen, werden de schachten gedwongen op hun knieën te zitten en vragen te beantwoorden. Bij elk fout antwoord moest er gedronken worden, wat resulteerde in bijna een liter gin per schacht.
– Op de daaropvolgende cantus werd nog meer gedronken, waarbij de schachten uiteindelijk stomdronken op de grond lagen.
– Traditioneel werd er op de stomdronken schachten geürineerd door de leden van Reuzegom.
– ‘s Nachts werden de schachten naar het kot van Sanda gebracht, waar stukken uit hun haar werden geknipt en er choco in werd gesmeerd. De kraan was afgeplakt met een briefje waarop stond: “Niet drinken anders geen Reus”.
5 december 2018
– De schachten werden wakker gemaakt en meegenomen naar Vorselaar.
– Sanda, die nog steeds last had van een zware kater, moest ondersteund worden tijdens het lopen.
– In Vorselaar moesten de schachten een put graven en er vervolgens met z’n drieën in gaan zitten.
– In de put kregen ze emmers ijskoud water over zich heen, werden ze vernederd en kregen ze beledigingen naar hun hoofd geslingerd.
– Een paling werd in de put gegooid waar ze de kop van moesten afbijten.
– De schachten werden gedwongen om te zwemmen in een beek, waarbij hen werd verteld dat ze warmer zouden worden door urine van Reuzegommers.
– In de put zaten allerlei viezigheid, waaronder braaksel, pis, en een dode muis die door een blender was gedraaid.
– Een beproeving voor de schachten was het eten van een levende goudvis en het drinken van visolie tot ze moesten overgeven. Sanda kon dit niet voltooien en moest extra visolie drinken.
– Na het drinken van de visolie begon Sanda trager te spreken en te reageren.
– Sanda reageerde niet meer toen de andere schachten merkten dat het niet goed met hem ging en riepen om hulp.
Na deze gebeurtenissen werd Sanda Dia uiteindelijk in een auto gelegd en rond 21u30 naar het ziekenhuis in Malle gebracht. Daar stelde een arts vast dat hij zwaar onderkoeld was, met een lichaamstemperatuur van 27 graden. “Patiënt is in coma gegaan en kreeg een hartstilstand”. Er werd ook vastgesteld dat hij een extreem hoge zoutwaarde in het bloed had. Sanda Dia moest met spoed worden overgebracht naar het Universitair Ziekenhuis in Antwerpen. Al snel was duidelijk dat zijn toestand kritiek was.
De politie liet na de doop vijf Reuzegommers naar het commissariaat komen, waarbij opviel dat “ze erg aangedaan zijn door wat er is gebeurd”, zoals te lezen staat in een proces-verbaal. Anderzijds werden die avond filmpjes en foto’s van de doop gewist en de WhatsApp-groep van de clubleden verwijderd.
De politie die die nacht aan de blokhut in Vorselaar aankwam, schreef dat alles er netjes bijlag, wat je misschien niet zou verwachten na een doopritueel. “Alle lokalen zijn proper opgeruimd. Er kan nergens een vuilniszak worden aangetroffen. Rond de plaats waar het kampvuur is geweest, staan enkele emmers, maar daar staat regenwater in”. Op 7 december, 2 dagen na de Reuzegomdoop, is Sanda Dia overleden.
Na het overlijden van Sanda Dia volgden onderzoeken en een lange juridische procedure met betrokken partijen, waaronder zijn familie, de leden van Reuzegom, dierenrechtenorganisaties, de Universiteit Antwerpen,..
In het vonnis van 26 mei 2023 werden de achttien leden van Reuzegom veroordeeld voor hun rol bij de fatale ontgroening van Sanda Dia. De opgelegde straffen varieerden van werkstraffen van 200 tot 300 uur en boetes van 400 euro. De voorzitter (praeses) en de begeleider van de nieuwelingen (schachtentemmer) kregen de zwaarste straf van 300 uur werkstraf vanwege hun grote verantwoordelijkheid tijdens de ontgroening. Een derde lid ontving ook 300 uur werkstraf vanwege ernstig wangedrag tijdens het ritueel. Twee andere leden kregen een mildere straf van 200 uur werkstraf, waarbij de ene slechts op de tweede dag van de ontgroening deelnam en de andere hielp bij het naar het ziekenhuis brengen van Sanda Dia. De overige dertien leden kregen straffen variërend van 225 tot 250 uur werkstraf.
Het vonnis bepaalt dat deze straffen niet op het uittreksel van het strafregister worden vermeld, een document dat sommige werkgevers opvragen.
Na het vonnis van 26 mei 2023 zijn er verschillende reacties en ontwikkelingen opgetreden. De nabestaanden van Sanda Dia uitten kritiek op het arrest van het hof van beroep. Ze betreuren het gebrek aan duidelijkheid over wat er precies met Sanda is gebeurd en bekritiseren het wissen van sporen door de veroordeelden. Ook uitten ze ongenoegen over de vermeende lakse houding van de KU Leuven en het gerecht.
Er werden “stille” betogingen gehouden op 27 mei 2023 in Antwerpen en Leuven, waarbij werd geprotesteerd tegen de als te mild beschouwde gerechtelijke vonnissen. Op 4 juni 2023 volgden betogingen in Gent, Brussel en Brugge.
Bovendien plaatst The New York Times de Reuzegomaffaire in het bredere kader van problemen met racisme en extreemrechts in België.
Redacteur: Jaron Garitte (VGT nieuws)