Gaat je blanco stem naar de grootste partij?
Neen.
De Belgische wetgeving onderscheidt twee soorten stemmen: blanco en ongeldig.
Blanco stemmen betekent dat je geen partij of kandidaat kiest, geen bolletje aanduidt, niets. Als je bijvoorbeeld een stemcomputer gebruikt, wordt op het scherm aangegeven: “blanco”. Dit houdt in dat je naar het stemhokje gaat, maar geen keuze maakt en het stemformulier leeg laat. Blanco stemmen is toegestaan en niet strafbaar.
Ongeldige stemmen betekent dat je bijvoorbeeld op verschillende lijsten of kandidaten stemt. Je kan enkel op papier ongeldig stemmen, digitaal niet.
Hoewel blanco of ongeldige stemmen worden geteld, worden ze niet gebruikt bij de zetelverdeling. Met andere woorden, geen enkele partij kan profiteren van blanco of ongeldige stemmen.
Maar hoe meer kiezers blanco stemmen, hoe minder stemmen er nodig zijn voor een zetel. En omdat de blanco stemmen niet meetellen, krijgen de geldige stemmen dus meer invloed.
Een voorbeeld:
Stel dat er 100 kiezers zijn: 40 stemmen op partij A, 20 stemmen op partij B. Dat betekent dat partij A 40% van de stemmen ontvangt en partij B 20%. Maar als er bijvoorbeeld 10 blanco of ongeldige stemmen zijn, betekent dit dat er eigenlijk maar 90 kiezers zijn in plaats van 100. Daarom moeten we het percentage aanpassen: partij A krijgt dan 44% (40 stemmen op 90) en partij B krijgt 22% (20 stemmen op 90). Beide percentages zijn dus hoger dan wanneer er geen blanco of ongeldige stemmen zouden zijn.
Dit verklaart waarom sommigen zeggen dat blanco stemmen de grootste partij ten goede komen, hoewel dit niet helemaal juist is.
Redacteur: Sam Verstraete ( VGT nieuws )
